تماشای تهران از روی سپر موتور - وبلاگ دانلود شریف

به گزارش وبلاگ دانلود شریف، راحله عبدالحسینی ـ خبرنگار: تهران همواره برای عکاسان پر از سوژه های بکر و ناب است.

از تهران قدیم و با هویت، خانه هایی با معماری شکوهمند گرفته تا سازه های مدرن شهری و پردیس های فرهنگی و ورزشی بارها و بارها از دریچه دوربین عکاسان ثبت شده و هرکدام با توجه به خلاقیت و ایده های ذهنی خود تهران را به ما نشان داده اند. این بار برای دیدن تهران به نوعی دیگر راهی نمایشگاه عکسی در گالری محسن در محله ظفر می شویم. مهدی خندان عکاس این مجموعه در سومین نمایشگاه خود به گونه ای دیگر، سراغ خیابان های تهران رفته. دوربین گوپرو را روی سپر موتور تنظیم نموده تا در خلال زندگی روزمره مردم پایتخت از زاویه ای دیگر، شهرمان را روایت کند. مهدی خندان معتقد است: هیچ کدام از لحظه های زندگی ما شبیه هم نیست. درست مثل عکس های تهران که شبیه هم نمی شوند. با او درباره تجربه عکاسی از کوچه پسکوچه های تهران گفت وگویی داشتیم که در ادامه می خوانید.

• به نظر می رسد انتخاب نام مثل هیچ کدام برای این نمایشگاه به این دلیل باشد که در عکاسی از تهران دنبال اتفاق خاصی می گشتید؟

اتفاقاً بر عکس. اصلاً به دنبال اتفاق خاصی نبودم. پایه کلی این قصه و عکاسی من از تهران، زندگی روزمره ماست که در آن هیچ لحظه ای شبیه هم نیست. از نظر من هم هیچ کدام از این عکس هایی که از تهران گرفته ام شبیه هم نیستند. در نگاه کلی تر، در زندگی هم این روال جاریست و ما نمی دانیم لحظه های بعد زندگی مان دقیقاً چطور خواهد گذشت.

• ایده بستن دوربین روی سپر موتور چـطور در ذهن تان جرقه زد؟

عکاسی از تهران همواره دغدغه من بوده و هست. دوربین را روی سپر موتور قرار دادم و بدون نگاه از ویزور عکاسی کردم. فقط دوربین را روی 30ثانیه یکبار تنظیم نموده بودم. همان طور که به کارهای روزمره ام در شهر می رسیدم و در خیابان ها تردد می کردم، دوربین هم عکس می گرفت. در واقع من کار خودم را پیش می بردم و در کوچه و خیابان موتور را می راندم. مخاطب با دیدن این عکس ها احساس می نماید وسط خیابان روی یک جایگاه نشسته و به اطراف نگاه می نماید. در عکس های بعدی در شهر و با شهر حرکت می نماید. در واقع مخاطب نظاره گر شهر است و شهر نظاره گر مخاطب. برای عکاسی هم از دوربین گوپرو استفاده کردم. دوربینی که در مکان های غیرمعمول مانند هواپیما، اتومبیل، قایق، دوچرخه، موتورسیکلت، و... مورد استفاده قرار می گیرد. این دوربین مخصوص عکاسی ورزشی است که عکس هایی شاد و جذاب با زاویه باز می گیرد. از این زاویه و در این حد نزدیک به ماشین و وسط خیابان کسی تهران را نمی بیند و این دریچه تازه ای است که حس حرکت را در عکس ها می بینیم.

• پس در واقع موتورسیکلت شما نقش اصلی را برعهده داشته زیرا در همه عکس ها بخشی از سپر موتور دیده می گردد.

این طور هم می گردد برداشت کرد. چون من به دنبال انجام کارهای روزمره خودم بودم. هیچ ایست عامدانه ای هم نداشتم، مگر پشت چراغ قرمز. دوست داشتم واقعاً هر آنچه در زندگی روزمره اتفاق می افتد، بدون هیچ دخل و تصرفی ثبت گردد. این پروژه یک سال طول کشید و من 4 فصل تهران را در عکس ها داشتم. نمی خواستم عکس های من هم مثل عکس های دیگر تهران باشد. دوست داشتم تهران دیگری خارج از فضای شهری و مستند باشد. دوست داشتم تهران پویا و زندگی ایی که در آن جریان دارد را ثبت کنم. در گذر سال ها که شاهد تغییر تهران بودیم، موتور هم پای ثابت جابه جایی شهروندان شده و به شکل یک وسیله نقلیه به آن نگاه می گردد. برای من موتور تجربه زیستن است. در هر صورت هدف من این بود که جریان زندگی در تهران را ثبت کنم.

• زندگی غم و شادی و تلخی و شیرینی را در کنار هم دارد. در حالی که تکنیک چاپ عکس ها و غالب بودن رنگ آبی، به نوعی سردی و ناامیدی را القا می نماید.

کسی مثل من که در تهران به جهان آمده و از کودکی در کوچه پسکوچه های این شهر قد کشیده و بزرگ شده، از زندگی در این شهر لذت می برد. تهران دود دارد و خاکستری است. من اگر نخواهم در این دود و ترافیک و شلوغی باشم باید به شهر دورتر و کوچک تری پناه ببرم. اما من تهران را دوست دارم. با همه دود و شلوغی اش. زندگی زیر پوست همین شهر به شکل پویایی جریان دارد. به نظر من این دیدگاه منطقی و واقعی است. اگر دوربین در عکاسی شهری ثابت باشد، می توانیم بگوییم به ناامیدی اشاره مستقیم دارد. عکس های من برشی از زندگی است. اگر این قاب ها را کنار هم بگذاریم هم یک روز زندگی نیست. چون در هر صورت تعدادی از فریم ها حذف شده. باران های بهاری هست. تابستان و پاییز هم هست. اما برف نیست. خط کشی بین تهران زیبا، تهران با هویت یا تهران پر ترافیک نداشتم و قضاوتی هم نداشتم. فقط تأکید داشتم که عکس ها مثل بقیه پروژه های عکاسی از تهران نباشد. تکنیک چاپ عکس ها سیانوتایپ است که رنگ غالب آن آبی و سرمه ای است. من نمی خواستم سیاه و سفید چاپ کنم چون نمی خواستم تهران بدون رنگ را القا کنم. سیاه و سفید یادآور قضاوت ناامیدی است. آبی تیره می تواند یادآور بازگشت به اصالت و یکدستی باشد. کمی هم حالت رؤیاگونه دارد.

• در عکس های شما آدم ها نقش پر رنگی ندارند.

آدم ها در بطن عکس ها هستند. پشت ماشین ها و داخل خانه هایی با چراغ های روشن و مغازه هایی که کرکره اش بالاست. آدم ها در عکس ها بزرگ و قوی و تأثیرگذار نیستند. تهران مدرن پر از موتور و ماشین و ساختمان های چند طبقه است. اینها نمادهای توسعه تهران و پیشرفت آن است. ضمن اینکه مردم متوجه دوربین نبودند برای همین عکس العملی نشان نمی دادند. من نمی خواستم در ثبت عکس ها عجله کنم. خود شهر عجله دارد. موتور در این شهر به معنای عجله داشتن است. من خونسرد بودم و با روال زندگی جلو می رفتم و در ثبت عکس ها هیچ شتابزدگی نداشتم و امیدوارم مخاطب هم از نمایشگاه این حس را درک کند. چندان نماد و نشانه ای از تهران در عکس ها نمی بینیم. مثل میدان آزادی، برج میلاد.

قصد من تهرانگردی یا اینکه همه نقاط تهران و میدان هایش را ثبت کنم، نبود. می خواستم زندگی را نشان بدهم که در همه محله های این شهر جریان دارد. بیشتر در مرکز شهر تردد می کردم. تابلو میدان ها، تابلو اتوبوس ها، تابلو معرفی معابر و این نشانه ها نشان می دهد که در چه محله هایی عکس گرفته شده است. همه تعلقات خاطر من در تهران است.

• در همین نزدیکی

نمایشگاه عکس مثل هیچ کدام تا آخر این هفته در گالری محسن دایر است. برای بازدید می توانید ساعت 16 تا 20 به نشانی ظفر، خیابان ناجی، خیابان فرزان، کوچه نوربخش، بلوار مینای شرقی، پلاک 42 مراجعه کنید. گالری روزهای پنجشنبه تعطیل است. برای کسب اطلاعات بیشتر هم شماره تماس 22255354 در اختیار شماست.

• نگاهی به کارنامه مهدی خندان

مهدی خندان متولد 1358 و دارای مدرک کارشناسی مدیریت بازرگانی است. عکاسی را از سال 81 شروع نموده است. حضور در نمایشگاه عکس گروهی در گالری باران (1384)، نمایشگاه گروهی در خانه هنرمندان (1385)، نمایشگاه آخرین روزهای اسفند (1392) و نمایشگاه طبیعت (1394) را در کارنامه دارد.