مهاجرت ماهانه 200 پرستار از کشور - وبلاگ دانلود شریف

به گزارش وبلاگ دانلود شریف، هرچند که طی ماه های اخیر درباره مهاجرت پزشکان بارها هشدار داده شده، اما آنچه که به مقدار مهاجرت پزشکان مهم است و شاید کمتر مورد توجه قرار می گیرد، مهاجرت گروه های پیراپزشکی خصوصا پرستاری است.

به گزارش خبرآنلاین، مهاجرت نیروی انسانی در بخش سلامت که به آن فرار مغزهای پزشکی گفته می گردد، بحران جهانی نیروی کار در بخش بهداشت و درمان شناخته می گردد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، 3.2 میلیون نفر از پرستاران شاغل در 86 کشور جهان، مهاجر هستند. سهم نیروی انسانی متخصص خارجی در نظام سلامت انگلیس، 12 درصد، در آمریکا 17 درصد و در مجموع کشورهای عضو اتحادیه اروپا 11 درصد گزارش شده است.

در ایران آمار مهاجرت پرستاران دقیق و شفاف نیست، اما محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار، براساس آنچه که آمار درخواست گواهی goodstanding (گواهی گود استندینگ، سندی برای اثبات عدم سوءپیشینه یک پرستار، پزشک یا کارکنان پیراپزشکی دیگر برای کشور مقصد است) می داند، می گوید: فقط براساس این آمار دست کم سالانه 2500 تا 3000 پرستار از کشور مهاجرت می نمایند، درواقع ماهانه حدود 200 پرستار کشور را ترک می نمایند، البته این آمار هم دقیق نیست، چون بعضی شخصی و یا راه های دیگری برای مهاجرت اقدام می نمایند.

از مهاجرت ما نگویید

دبیرکل خانه پرستار هرچند که آمار مهاجرت پرستاران را اعلام می نماید، اما تاکید می نماید که همکاران پرستارش، از اعلام این آمار دل خوشی ندارند، او می گوید: همکارانم می گویند آمار از مهاجرت پرستاران را اعلام نکنید، چون بجای اینکه مسائل را حل نمایند، سنگ اندازی می نمایند برای موسسات کاریابی و راه های مهاجرت تا پرستاران برای خروج از کشور دچار مشکل شوند.

رصدخانه مهاجرت ایران در سالنامه مهاجرتی سال 1401 بر اساس نتایج یک مطالعه در سال 2016 با عنوان مهاجرت پرستاران: علل و مسائل اعلام می نماید که بعضی از روش هایی که در بعضی کشورها برای جلوگیری از مهاجرت نیروهای حرفه ای پرستاری و پزشکی به کار می رود، جلوگیری از فرآیند استخدام و اخذ ویزا است. در مقابل، بعضی از تحقیقات به این واقعیت اشاره نموده اند که محدودکردن مهاجرت و ممانعت از این روند صرفا شرایط را بدتر می نماید. با این حال، اجرای یک برنامه مهاجرتی سازمان یافته و از پیش برنامه ریزی شده می تواند به حفظ نیروهای تحصیل نموده یاری کند.

نکته مهم در همین جمله پایانی این گزارش است، یعنی نبود یک برنامه سازمان یافته و درست برای حفظ نیروهای کار در کشور، درحالی که فعلا برنامه ها با محدویت هایی نظیر سنگ اندازی در دادن مدرک فارغ التحصیلی، حذف بعضی از آزمون های زبان و… متمرکز شده است.

پرستاران به کجا می روند؟

به منظور آنالیز مقدار مهاجرت و عوامل موثر بر فعالیت نیروی انسانی حوزه سلامت، یک مطالعه پیمایشی در تابستان 1401 از سوی رصدخانه مهاجرت انجام شد. در این مطالعه، با استفاده از شبکه های اجتماعی، لینک پرسشنامه در بین گروه های دانشجویی، اعضای هیات علمی، کارکنان و شاغلین حوزه بهداشت و درمان کشور توزیع شد.

براین اساس بیش از 50 درصد از شرکت نمایندگان درباره عوامل مهاجرت در حوزه سلامت، معتقد بودند بی ثباتی مالی و اجتماعی در ایران، وجود فساد نهادینه شده در کشور و شیوه حکمرانی مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر مهاجرت است. حدود 50 درصد از شرکت نمایندگان دانشجو و شاغل در بخش های سلامت این تحقیق هم معتقدند که خارج از ایران کیفیت زندگی بهتری در انتظار آن هاست و فقط دو درصد برای پیوستن به خانواده و آشنایان قصد خروج از کشور را دارند.

به گفته دبیرکل خانه پرستار کشورهای مقصد مهاجرت برای پرستاران آلمان، آمریکا، استرالیا و کانادا هستند.

براساس اعلام رصدخانه مهاجرت تا سال 2018، چهار هزار پرستار ایرانی و 8 هزار پزشک و جراح ایرانی در کشور آمریکا مشغول به کار بوده اند که قطعا این آمار در حال حاضر افزایش یافته است.

بعلاوه طبق سرشماری سال 2018 آمریکا، 29 هزار ایرانی در بخش بهداشت و درمان آمریکا فعال بوده اند که 24 هزار نفر آن ها در مشاغل تخصصی و پنج هزار نفر آنها در مشاغل مراقبتی مشغول به فعالیت بوده اند. در میان آنها، هشت هزار نفر پزشک و جراح بوده اند که 26 درصد فعالان ایرانی در بخش سلامت آمریکا را تشکیل می دهند. ایرانیان از نظر فعالان در بخش سلامت آمریکا در جایگاه بیست و یکم در میان مهاجران این بخش قرار دارند.

بعلاوه از نظر نسبت پزشکان در فعالان بخش سلامت با 26 درصد در جایگاه پنجم پس از کشورهای پاکستان، هند، مصر و تایوان قرار دارند.

دلایل مهاجرت

دلایل مهاجرت از کشوری به کشور دیگر فرق دارد. اما در این میان دلایل مشترکی هم وجود دارد؛ عواملی مانند فقدان خدمات اولیه، بیکاری بالا، مسکن نامناسب، دستمزد پایین، آینده شغلی نامطمئن، خشونت در محل کار، بی ثباتی سیاسی و جنگ عواملی هستند که در مهاجرت متخصصان حوزه بهداشت تاثیر می گذارند. بعلاوه، ارائه خدمات مناسب، نرخ بیکاری پایین، دستمزد بهتر، آینده شغلی، شرایط کاری بهتر و رضایت شغلی بیشتر، مهمترین مشوق در مقابل کمبود امکانات در کشور مبدا هستند. این عوامل نیز در گزارش رصدخانه مهاجرت قید شده است.

شریفی مقدم، اما این دلایل را در کشور ما بیشتر از هر چیز تبعیض و شرایط مالی می داند و می گوید: علت اصلی این میزان اقبال پرستاران برای خروج از کشور دافعه و مسائل موجود در نظام سلامت است. حقوق پرستاران در سایر کشورها از 4 هزار تا 8 هزار دلار است. در کشور ما حداقل و حدبیشتر حقوق پرستاران 6 تا 12 میلیون تومان است، یعنی حدبیشتر 300 دلار در ماه.

به گفته او استانداردهای کار و خدمات را هم در نظر بگیریم باز هم ماندن و کار کردن در نظام سلامت ارزان نیست، چرا که براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، تعداد پرستار برای هر هزار نفر جمعیت، با شاخص حداقل، میانه و حدبیشتر، 3.5-6 و 9-10 پرستار است، در حالی که در کشور ما برای هر هزار نفر 1.6 پرستار مشغول به کار هستند.

دبیرکل خانه پرستار بعلاوه تاکید می نماید: بزرگترین مشکل پرستاران در ایران تبعیض است، در بیشتر کشورهای جهان اختلاف حقوق پرستاران و پزشکان به این شکل است که پزشکان 1.5 تا 3 برابر پرستاران عایدی دارند. در ایران در حقوق ثابت، پرستاران در نهایت 12 میلیون و پزشکان چند ده میلیون می گیرند که این اختلاف اتفاقا پذیرفته شده هم هست، اما در بحث کارانه، اختلاف بین این دو گروه بالای صد برابر است.

شریفی مقدم با اشاره به این مسائل نسبت به خروج نیروهای با کیفیت پرستاری از کشور نگران است و نسبت به آینده این وضع در کشور هشدار می دهد.

هشداری که اتفاقا در گزارش سالنامه رصدخانه سلامت در سال 1401 نیز به روشنی بیان شده است: کاهش کیفیت نیروهای نظام سلامت به علت مهاجرت از این منظر قابل توجه است که در اغلب موارد توانمندترین و مستعدترین این دسته از فارغ التحصیان می توانند مسیر مهاجرت را با موفقیت طی نمایند. از سوی دیگر درحالی که نتیجه گزارش پیمایش {گفته شده} نشان داده است که تمایل به مهاجرت در میان دانشجویان و اساتید و شاغان علوم پزشکی بسیار بالا است. باید توجه داشت که معمولا تعداد محدودی از این افراد واقعا م یتوانند مهاجرت نمایند. اما نکته نگران نماینده این است که افرادی که باقی می مانند و تمایل زیادی به مهاجرت دارند، به همان مقدار نسبت به کار در نظام سلامت کشور بی انگیزه می شوند.

این افراد به دلایلی خروج از نظام سلامت ایران را انتخاب نموده اند اما فرصت مهاجرت برای آنها فراهم نشده است؛ ولی در عین حال، عوامل ترغیب نماینده به خروج همچنان پابرجا مانده اند و این امر، از انگیزه برای خدمت در نظام سامت ایران می کاهد.

و در نهایت تاکید شده است: بر سیاست های جلوگیری از مهاجرت نخبگان و مدیریت عواملی که تمایل به مهاجرت را افزایش می دهد، تمرکز گردد.